Có thể phòng và chữa khỏi hoàn toàn ung thư mi mắt
Ung thư mi mắt là bệnh hiếm gặp trong các bệnh lý ở mắt. Nguyên nhân ung thư mi mắt tới nay chưa được rõ. Tuy nhiên bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu phát hiện ở giai đoạn sớm, điều trị đúng cách.
Tuy nguyên nhân ung thư mi mắt chưa được rõ, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy, yếu tố nguy cơ gây bệnh là tia tử ngoại, một số hóa chất như các chất chiết xuất từ dầu mỏ, nhựa đường, xăng, các muối arsenic…
Ung thư mi có nhiều loại khác nhau về nguồn gốc mô học nên triệu chứng và độ ác tính khác nhau, do đó tiên lượng và phương pháp điều trị cũng khác nhau. Trong ung thư mi mắt, có hai loại hay gặp nhất là ung thư biểu mô tế bào đáy và ung thư biểu mô tuyến bã.
Triệu chứng có thể gặp của ung thư mi mắt
– Ung thư mi mắt có thể có biểu hiện khởi đầu ở một vết loét vùng da mi, bờ xung quanh nổi gồ đen, lâu lành mặc dù đã được điều trị, có thể tạm khỏi rồi lại tái phát, (thường nghĩ đến ung thư biểu mô tế bào đáy).
– Tổn thương xuất hiện thành cục ở da mi, có thể có loét hay không loét da mi, có sắc tố hoặc màu trắng nhợt, có giãn mạch.
– Một mảng da mi bỗng cứng như “tờ bìa”, ranh giới vùng da này với vùng xung quanh không rõ.
– Một nốt ruồi thay đổi tính chất như: To nhanh, ngứa, thay đổi màu sắc hoặc loét rỉ máu thì phải nghĩ đến u hắc tố ác tính.
Đôi khi, bệnh biểu hiện như một “chắp mắt” tồn tại dai dẳng, tái đi tái lại nhiều lần hoặc một lần hoặc một cục làm loét kết mạc mi (mặt trong của mi).
Trường hợp này cần nghĩ đến một ung thư biểu mô tuyến bã. Các trường hợp u lymphô ác tính ở mi mắt thường làm cho mi dày lên mà không gây loét da mi cũng như không gây loét kết mạc mi.
Để chẩn đoán xác định bệnh, cần làm sinh thiết cắt một mẩu nhỏ mô vùng tổn thương và xét nghiệm giải phẫu bệnh. Riêng đối với các trường hợp nghi ngờ u hắc tố ác tính, vì tính chất dễ di căn của bệnh nên tốt nhất là phẫu thuật lấy bỏ rộng tổn thương để chẩn đoán và điều trị luôn.
Điều trị ung thư mi mắt
Phẫu thuật cắt bỏ khối u là phương pháp quan trọng và hiệu quả nhất trong điều trị ung thư mi mắt. Một số trường hợp như ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tế bào vảy nếu được phát hiện sớm thì có thể chữa khỏi bằng phương pháp phẫu thuật cắt hết toàn bộ khối ung thư.
Điều trị bằng hóa chất với u lymphô ác tính hoặc phối hợp với phẫu thuật để điều trị ung thư biểu mô tuyến bã, u hắc tố ác tính và ung thư biểu mô tế bào vảy khi u ở giai đoạn lan rộng hoặc di căn.
Điều trị bằng tia xạ đối với các ung thư mi có một số hạn chế như khó che chắn để bảo vệ nhãn cầu; hoặc có loại ung thư mi không nhạy cảm với tia như ung thư biểu mô tế bào vảy.
Phương pháp lạnh đông ít được sử dụng do tỷ lệ tái phát cao và có thể ảnh hưởng về mặt thẩm mỹ như gây mất sắc tố da, teo mô, nếu có thể chỉ dùng cho loại ung thư biểu mô tế bào đáy.
Phòng ung thư mi mắt
Trong phòng bệnh ung thư mi mắt, điều cơ bản nhất là tránh tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời, đặc biệt trong khoảng 10-14 giờ – thời gian có nhiều tia tử ngoại nhất.
Khi phải tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thì cần che tránh nắng như đội mũ rộng vành, mặc áo chống nắng, đeo kính râm, dùng khăn che mặt…Trong điều kiện làm việc phải tiếp xúc với hóa chất thì phải có quần áo bảo hộ lao động, kính bảo hộ, găng tay…
Khi có triệu chứng như có u cục bất thường ở mi mắt, đặc biệt có vết loét da mi lâu lành, nốt ruồi tự nhiên to nhanh và đổi màu, “chắp” dai dẳng ở người lớn tuổi… thì cần đến ngay cơ sở y tế chuyên về mắt hoặc ung bướu để được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Biên tập TTT
Tài liệu tham khảo:
https://www.cancer.net/cancer-types/eyelid-cancer/symptoms-and-signs https://blog.skincancer.org/2018/09/25/eyelid-skin-cancers/
