Nguy cơ mù lòa khi không điều trị đục thủy tinh thể
“Mắt tôi đã sáng rõ và dễ chịu sau mổ thay thủy tinh thể”
Đó là tâm sự của bà Nguyễn Thị Thái (sinh năm 1949, ở Hà Nội) sau phẫu thuật phaco – mổ thay thủy tinh thể ở Bệnh viện Mắt Sài gòn – Hà Nội một ngày.
Từ mắt nhòe mờ, nhìn chuếnh choáng…
Chúng tôi gặp bà Thái vào ngày 11/1/2018 – khi bà đi khám lại sau mổ theo lịch hẹn. Bà cho biết mình vừa “mổ thay thủy tinh thể hôm trước, giờ nhìn rõ lắm rồi”.
Bà Thái thấy mắt mình kém đã mấy tháng nay, nhìn mờ, ra đường nhìn cái gì cũng thấy chuếnh choáng, cảm giác chao đảo, chóng mặt. Điều này khiến bà không yên tâm khi một mình ra đường. Ở trong nhà, làm gì bà cũng phải thận trọng do mắt nhìn không rõ.
Bà Thái đã đi khám, được bác sĩ cho biết mắc đục thủy tinh thể, phải mổ. Tuy vậy, bà cứ lấn bấn việc phẫu thuật vì… lo, không biết nên phẫu thuật ở đâu, phẫu thuật có đau không, liệu phẫu thuật có giúp bà nhìn rõ hơn hay lại mất tiền mà vẫn vậy?…
Được chính con mình tư vấn nên đến Bệnh viện Mắt Sài gòn – Hà Nội phẫu thuật bởi ở đây tay nghề bác sĩ tốt, bệnh viện sạch sẽ, không phải chờ đợi lâu mà bảo hiểm vẫn được thanh toán…, bà Thái quyết định đến đây khám lại và phẫu thuật. Ca mổ nhanh chóng được tiến hành.
“Tôi không nghĩ mổ mắt lại nhanh đến vậy. Chỉ 10 phút, có khi 5 phút đã xong. Mổ không đau bởi bác sĩ đã nhỏ thuốc tê rồi!” – bà Thái cho biết.
Bác sĩ Thanh Nga đang khám mắt cho bệnh nhân Thái
…Đến nhìn rõ như ban ngày!
Do chỉ dùng thuốc tê nên trong lúc mổ, bà Thái vẫn tỉnh táo. Trong quá trình mổ, bác sĩ có bật một bản nhạc êm dịu. Nghe vừa hết bản nhạc thì ca mổ cũng xong! Mất vài tiếng đầu sau mổ, bà Thái cảm thấy mắt hơi chói chói. Nhưng sau đó, bà vui mừng khi thấy mắt “nhìn sáng rõ như ban ngày, đầu hết chếnh choáng, cảm giác dễ chịu”.
BS Phan Thanh Nga (Bệnh viện Mắt Sài gòn – Hà Nội) – người trực tiếp phẫu thuật cho bệnh nhân Thái – cho biết, trước mổ, thị lực mắt bệnh nhân chưa được 1/10, sau mổ một ngày, thị lực đã lên 8/10. Vì vậy, bệnh nhân cảm thấy mắt nhìn “sáng rõ như ban ngày” là điều đương nhiên.
Do bệnh nhân có bệnh tăng huyết áp, tiểu đường nên các bác sĩ cũng phải chú ý đến bệnh nhân hơn. Ngay trước lúc mổ, huyết áp bệnh nhân đột ngột tăng, tuy vậy, sau khi được các bác sĩ trấn an, kèm theo được nghe nhạc nhẹ nhàng, huyết áp của bệnh nhân đã giảm xuống đạt ngưỡng an toàn cho một cuộc mổ.
Theo quy định, thị lực nhìn dưới 3m là mù. Ở bệnh nhân trên, thị lực trước mổ là ngưỡng 4m (cận mù). Tuy vậy, nhờ thay thủy tinh thể, bệnh nhân đã đạt được thị lực tốt. Và nếu không có bệnh lý gì thì thị lực này sẽ tồn tại suốt đời.
Đục thủy tinh thể mà không điều trị, nguy cơ mù lòa sẽ cao
Thuỷ tinh thể là một thấu kính hội tụ trong suốt không có mạch máu, nằm sau mống mắt và đồng tử. Đường kính từ 8 đến 10mm, chiều dầy 4,5mm. Công suất hội tụ 20 diốp. Với chức năng điều tiết để hình ảnh bên ngoài khi đi qua thuỷ tinh thể nằm đúng trên võng mạc và ta có thể nhận biết được.
Thủy tinh thể nằm giữa dịch kính ở phía sau, và thuỷ dịch ở phía trước. Có hệ thống các dây chằng Zinn đi từ nếp thể mi đến xích đạo của thủy tinh thể rộng mỗi bên 1mm, có khả năng đàn hồi. Dây Zinn có nhiệm vụ giữ thủy tinh thể và dưới tác động của cơ thể mi thủy tinh thể có khả năng điều tiết.
Có rất nhiều nguyên nhân gây đục thủy tinh thể như: tuổi già, chấn thương (vết thương xuyên nhãn cầu, chấn thương đụng dập), bệnh lý (đục thủy tinh thể sau viêm màng bồ đào, đái đường, glocom, cận thị nặng…). Một số loại thuốc nếu dùng lâu dài cũng có thể gây tác dụng phụ là đục thủy tinh thể… Ngoài ra, bệnh đục thủy tinh thể còn có dạng bẩm sinh, liên quan đến di truyền, hoặc mẹ nhiễm virus trong quá trình mang thai…
Các nghiên cứu cho thấy, đục thủy tinh thể là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù loà tại Việt Nm với 680.000 người (chiếm tỷ lệ 70,7% tổng số người mù), mỗi năm số người mắc khoảng 77.000, do vậy việc điều trị là rất cần thiết. Bệnh nhân khi mắc bệnh đục thuỷ tinh thể nếu được phẫu thuật sẽ được mù loà.
Khi phát hiện mắt có triệu chứng kém, mọi người cần đi khám mắt ngay để phát hiện bệnh sớm và điều trị, tránh mù lòa. Đục thủy tinh thể mà không điều trị, hoặc chậm điều trị, diễn tiến bệnh sẽ rất nhanh, để đến đục quá chín thì việc điều trị sẽ rất khó khăn.
Đã có những trường hợp đục thủy tinh thể nặng, thủy tinh thể đục trương gây bít đồng tử, dẫn đến tắc nghẽn góc tiền phòng làm tăng nhãn áp. Và đương nhiên, mắt bệnh nhân lúc này đã mù.
Biên tập TTT
