Bong dịch kính: Dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả
Khi mắt nhìn thấy chớp sáng, các hạt nổi (đốm hoặc chuỗi các hạt nhỏ), các vòng tròn lơ lửng trước mắt thì có khả năng bạn bị bong dịch kính.
Bong dịch kính là gì?
Dịch kính, hay còn gọi là thể pha lê, là chất trong suốt lấp đầy khoảng trống giữa thủy tinh thể và võng mạc mắt. Chất dịch kính gồm 2 phần là phần dịch (thực tế là nước) và phần có cấu tạo sợi được hình thành bởi các phân tử albumin dính kết với nhau. Khi phần này bong khỏi võng mạc được gọi là bong dịch kính.
Ở người bị một số bệnh mắt như cận thị nặng hoặc người cao tuổi, dịch kính có thể bị hóa lỏng và teo lại, nhưng đôi khi dịch kính bám rất chắc vào võng mạc nên kéo võng mạc ra gây rách, chất lỏng của dịch kính có thể xâm nhập qua chỗ rách, khiến võng mạc bị tách khỏi đáy mắt dẫn đến bong võng mạc. Như vậy, bong dịch kính có thể dẫn đến tỷ lệ nhỏ bị biến chứng bong võng mạc.
Triệu chứng của bệnh bong dịch kính
Khi dịch kính co lại sẽ trở nên quánh và các sợi có thể tạo bóng nhỏ trên võng mạc, bạn có thể thấy xuất hiện dưới dạng “vòng tròn” hoặc các vết bẩn có vẻ như trôi nổi bồng bềnh trong tầm nhìn của bạn. Nếu bạn cố gắng nhìn vào những bóng này, bóng dường như nhanh chóng nhảy ra khỏi hướng nhìn đó.
Thêm vào đó, triệu chứng của tình trạng bong dịch kính là gia tăng ít nhưng đột ngột số lượng những bóng mờ trôi nổi. Sự gia tăng này có thể đi kèm với những chớp sáng ở ngoại vi hay bên cạnh tầm nhìn của bạn.
Hầu hết các trường hợp hoặc bạn sẽ không nhận ra bị bong dịch kính hoặc sẽ thấy tình trạng này chỉ gây phiền vì sự gia tăng các bóng mờ nổi bồng bềnh.
Nguyên nhân gây bệnh bong dịch kính
Khi bạn già đi, dịch kính trong mắt trở nên nhiều nước, ít chất giống gel và không thể giữ được hình dạng thông thường. Điều này làm cho dịch kính di chuyển ra khỏi võng mạc ở phía sau mắt về phía trung tâm mắt.
Những thay đổi này đối với dịch kính là tự nhiên, ở hơn 75% những người trên 65 tuổi hình thành bong dịch kính. Đây không phải là dấu hiệu vấn đề sức khỏe nào của mắt, các triệu chứng này thường giảm đi theo thời gian.
Những chớp sáng và các bóng mờ nổi bồng bềnh thường rõ ràng hơn khi bong dịch kímnh biến chứng bởi rách võng mạc hoặc xuất huyết dịch kính. Tình trạng này có thể dẫn đến các biến chứng phức tạp hơn như bong võng mạc hoặc màng trên võng mạc có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
Những người trên 50 tuổi, phổ biến ở người trên 80 tuổi và người mắc tật khúc xạ thường có nguy cơ bị bong dịch kính, những người bị bong dịch kính một mắt có thể bị ở một mắt còn lại.
Điều trị tình trạng bong dịch kính
Bong dịch kính không đe dọa thị lực, một khi các sợi dịch kính kéo mạnh trên võng mạc, chúng tạo ra một lỗ trên hoàng điểm hoặc dẫn đến bong võng mạc. Cả hai tình trạng này sẽ đe dọa đến thị giác và cần được điều trị ngay.
Khi không được điều trị, lỗ hoàng điểm hoặc võng mạc bị bong có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn ở mắt bị bong dịch kính.
Những người gặp phải sự tăng đột ngột bóng mờ nổi bồng bềnh hoặc sự gia tăng chớp sáng trong tầm nhìn ngoại vi nên được chuyên gia chăm sóc mắt kiểm tra mắt càng sớm càng tốt.
Vì sự hóa lỏng dịch kính là quá trình lão hóa tự nhiên nên chưa có phương pháp phòng ngừa. Vì thế, trong chế độ ăn uống cần tăng thêm chất chống oxy hóa có thể giúp bảo vệ sự toàn vẹn của dịch kính bằng cách giảm các gốc tự do. Có thể cân nhắc sử dụng các loại vitamin tốt cho mắt giúp đôi mắt luôn khỏe mạnh.
Ths BS.Nguyễn Trần Quốc Hoàng
Tài liệu tham khảo:
https://www.rnib.org.uk/eye-health/eye-conditions/posterior-vitreous-detachment
https://www.asrs.org/patients/retinal-diseases/9/posterior-vitreous-detachment
https://www.webmd.com/eye-health/posterior-vitreous-detachment-facts#1
