Hở mi mắt có khá nhiều nguyên nhân, cách điều trị còn phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh cũng như tình trạng bệnh.
Hở mi mắt là gì?
Mi mắt có vai trò rất quan trọng đối với đôi mắt, không chỉ về mặt thẩm mỹ, mà còn về chức năng nữa. Có mi mắt bình thường giúp cho chúng ta có đôi mắt đẹp và bảo vệ được các thành phần bên trong mắt, đặc biệt là giác mạc.
Mi mắt nhắm kín giúp bảo vệ mắt không bị khô khi ngủ nó còn giúp ngăn không cho bụi hoặc các dị vật rơi vào mắt. Mi mắt còn làm dàn đều nước mắt trên bề mặt nhãn cầu, giúp cho mắt luôn trơn, ướt, nhìn rõ và gạt bỏ các vật bất thường, vi khuẩn gây bệnh trong mắt.
Hở mi mắt là tình trạng mắt mi mắt không có khả năng khép kín. Biểu hiện lâm sàng của tình trạng này bao gồm hình dạng mi bị biến đổi, rối loạn cơ chế bơm nước mắt và tổn thương bề mặt nhãn cầu.
Hở mi mắt làm thay đổi phản xạ nhắm mắt và mắt nhắm không kín. Điều này dẫn tới lộ bề mặt nhãn cầu và gây ra các triệu chứng khác như kích thích khô mắt, lâu ngày có thể tiến triển thành viêm loét giác mạc. Đó là lý do vì sao bạn nên lo lắng nếu mắt bị hở mi.
Nguyên nhân hở mi mắt
Các trường hợp hở mi mắt có nhiều nguyên nhân khác nhau như liệt dây thần kinh vận động nhắm mở mắt, cơ mặt bị tổn thương, hoặc do ảnh hưởng chấn thương sọ não…
Các nguyên nhân khác có thể là do một số bệnh về mắt như lồi mắt, tổn thương vùng mắt, hay thậm chí là có khối u…
Rối loạn giấc ngủ, teo hay liệt vận động cơ mặt cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến hiện tượng hở mi mắt.
Một vài trường hợp khác được cho là có nguyên nhân di truyền khi trong nhà có nhiều người cùng bị. Và tùy vào các trường hợp mà biểu hiện bệnh có thể là hiện tượng mở mắt to hay nhỏ khi ngủ.
Nguyên nhân hay gặp là sau phẫu thuật thẩm mỹ, cắt da thừa, lấy mỡ mắt….thường hay gặp ở mi dưới
Triệu chứng hở mi
Vì là bệnh lý nên trạng thái này về lâu dài chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến mắt. Đặc điểm cấu tạo đặc biệt của mắt là cần phải được cung cấp nước liên tục nhờ hoạt động chớp mắt. Cụ thể, khi mắt nhắm hoặc chớp sẽ giúp cung cấp nước cho mắt, nước sẽ được bôi đều trên giác mạc, kết mạc phía trước nhãn cầu, giúp cho đôi mắt sẽ không bị mỏi, khô.
Khi bị hở mi mắt – nghĩa là không có hiện tượng chớp – cũng có thể diễn ra tình trạng mắt lâu dần bị khô, mờ đục hoặc loét giác mạc. Điều đó đồng nghĩa với việc ảnh hưởng đến thị lực.
Cũng đã có không ít trường hợp không nhắm mắt khi ngủ nên bụi bẩn đã rơi vào khiến mắt bị đau, nhiễm trùng mắt, viêm kết mạc, giác mạc…
Một trong các nguyên nhân của hiện tượng ngủ mở mắt là do tê, liệt dây thần kinh số 3 – là dây thân kinh mặt điều khiển hoạt động chớp, nhắm mở của mí mắt.
Bệnh này có thể điều trị khỏi bằng phương pháp châm cứu, kích thích vào các huyệt vị của dây thần kinh này, giúp nó hoạt động bình thường trở lại.
Làm sao để phát hiện
Người bị hở mi mắt có dấu hiệu không nhắm mắt được kín khi đã chủ động nhắm mắt hoặc vô thức khi đang ngủ. Đánh giá khả năng nhắm kín mắt khi được yêu cầu nhắm là nghiệm pháp bắt buộc khi khám chức năng của dây thần kinh số VII (dây thần kinh mặt). Khi đó bác sĩ thần kinh hoặc bác sĩ mắt sẽ yêu cầu bệnh nhân nhắm 2 mắt như đi ngủ hoặc nhắm chặt mắt chủ động.
Ở đời thường, một số người có thể phát hiện ra bất thường này mà không phải là bác sĩ. Họ chính là vợ chồng, người thân của bệnh nhân. Quan sát thân nhân của mình đang ngủ, họ thấy đã trong tình trạng ngủ say mà mắt vẫn mở hoặc khép hờ, không kín được như bên kia.
Điều trị tình trạng hở mi mắt
Để điều trị hở mi, bạn có thể đến các trung tâm, bệnh viện chuyên khoa mắt. Chi phí chữa bệnh tùy theo mức độ nặng nhẹ của hở mi.
Trong khi chưa được điều trị bằng phẫu thuật, bạn nên đeo kính để hạn chế các kích thích tại mắt. Bạn nên thường xuyên tra mắt bằng các dung dịch nước muối sinh lý (natriclorua 9%o) hoặc nước mắt nhân tạo. Khi ngủ bạn có thể dùng các mỡ kháng sinh hoặc các gel nhỏ mắt như liposic, corneregel giữ ẩm phần mắt bị hở.
Đối với tình trạng mi mắt bị hở thì biện pháp khắc phục đem lại hiệu quả cao là tiến hành phẫu thuật. Tùy vào mức độ nặng nhẹ mà bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn phương pháp điều trị thích hợp. Vì vậy mà bạn nên lựa chọn các địa chỉ thực sự uy tín để hạn chế rủi ro xảy ra. Sau khi phẫu thuật xong bác sĩ sẽ hướng dẫn cho bạn chế độ chăm sóc thích hợp. Bạn nên thực hiện vệ sinh mắt sạch sẽ và bảo vệ mắt chu đáo để quá trình hồi phục diễn ra nhanh chóng.
Một số biện pháp tình thế, tạm thời được chuyên khoa mắt áp dụng đó là:
Băng che hoặc dùng khiên chắn mắt (eye shield) vào ban đêm giúp mắt được che kín, tránh khô mắt và viêm loét do hở mi
Tra gel hoặc mỡ nước mắt nhân tạo, kháng sinh tạo một lớp bảo vệ trên bề mặt nhãn cầu, làm ẩm mắt và chống bay hơi nước mắt.
Phẫu thuật khâu cò mi một phần hoặc toàn bộ cũng là một thủ thuật hay làm giúp mi nhắm kín, bảo vệ được nhãn cầu nhưng không phải là biện pháp điều trị lâu dài và tiệt căn.
Bs. Đỗ Minh Lâm